Thoái hóa diểm vàng Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa

Thoái hóa diểm vàng Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa
Thoái hóa điểm vàng bởi vì độ tuổi (AMD) là nguyên do chủ yếu dẫn đến mất đi thị lực trung tâm không khôi phục tại Tây bán cầu. Trong cấp tính của bệnh, suy nhược thị lực bao gồm suy giảm chức năng thích ứng đối với bóng tối. Tuy vậy, lúc căn bệnh tiến triển, thị lực hôm càng mắc suy giảm, mô võng mạc bị thoái hóa và bị tổn thương triệt để. Bởi vậy, điều quan trọng là phải hiểu kỹ hơn một số cơ chế tử cơ bản của quá trình tiến triển và phát triển của căn bệnh, kèm theo quá trình phát triển theo thời gian của các biến đổi bệnh lý tiếp diễn tại võng mạc. Việc đó là cấp thiết để xác định một số mục tiêu điều trị tiềm năng. Bài viết sẽ giúp Các bạn nắm rõ hơn về tình trạng thoái hóa điểm vàng và giải pháp phòng ngừa cùng với trị bệnh! Cùng tìm hiểu với chúng bản thân nhé.
Thoái hóa điểm vàng là gì?
Thoái hóa điểm vàng bởi tuổi tác (AMD) là một cấp độ tại mắt có thể khiến cho khoảng trông trung tâm của Bạn yếu, mờ tịt đi. Nó tiếp diễn do quy trình lão hóa dẫn tới thương tổn điểm vàng – 1 trung tâm giúp tự chủ khoảng quan sát xa cũng như cấp độ sắc nét của mắt. Điểm vàng là 1 phần của võng mạc (mô mẫn cảm với ánh sáng tọa lạc ở phía sau của mắt).
Thoái hóa điểm vàng là một tình hình thường thấy – đây là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây biến mất thị lực ở người già. AMD không gây ra mù mắt triệt để tuy vậy việc mất thị lực trung tâm của Các bạn có nguy cơ làm cho Bạn khó khăn trong việc quan sát nhận khuôn mặt, đọc sách, lái xe hay làm cho các công vấn đề cần đến khoảng tầm quan sát dường như nấu ăn hoặc sửa chữa tất cả thứ xung quanh nhà.
Thoái hóa điểm vàng là 1 căn nguyên chính dẫn đến biến mất thị lực ở người già
Thoái hóa điểm vàng là 1 nguyên do chính dẫn đến biến mất thị lực ở người cao tuổi
Thoái hóa điểm vàng xảy ra rất chậm ở một số người và sớm hơn ở các thành phần không giống. Nếu như Bạn bị AMD kịp thời, Bạn có khả năng không nhận thấy thị lực mắc suy nhược trong một thời gian dài. Đó là lý bởi vì vì sao Bạn cần phải đi khám bác sĩ mắt thường xuyên để biết Các bạn thì có bị Thoái hóa điểm vàng hoặc không.
được xem thêm: đau mắt đỏ: căn nguyên, dấu hiệu cũng như biện pháp điều trị
2. Thoái hóa điểm vàng bao gồm các kiểu nào?
thì có 2 loại thoái hóa điểm vàng: Thoái hóa điểm vàng khô cũng như thoái hóa điểm vàng ướt.
phần lớn một số bạn nam bị thoái hóa điểm vàng đều mắc AMD thể khô (còn gọi là AMD thể teo). Đây là khi điểm vàng mỏng dần theo sự lão hóa của người. AMD thể khô thường diễn ra theo 3 giai đoạn: kịp thời, trung gian cũng như muộn. Giai đoạn này thường tiến triển trễ trong vài ba năm. Chưa có giải pháp chữa trị dứt điểm AMD thể khô thời kỳ cuối, tuy vậy Hai bạn có nguy cơ định vị biện pháp để sử dụng hiệu quả nhất thị lực còn lại của bản thân. Và Nếu mà Các bạn mắc AMD thể khô giai đoạn cuối chỉ ở 1 mắt, Bạn có nguy cơ thực hiện những bước để bảo vệ mắt còn lại của bản thân.
AMD thể ướt (còn gọi là AMD tân mạch), là 1 dạng thoái hóa điểm vàng muộn ít thường bắt gặp hơn, thường dẫn đến mất thị lực nhanh hơn so với AMD thể khô. Bệnh nhân tại bất cứ giai đoạn nào của AMD khô đều có khả năng chuyển thành AMD ướt – tuy nhiên AMD ướt thường xuyên là thời kỳ muộn của thoái hóa điểm vàng. Cấp độ này tiếp diễn khi một số tĩnh mạch thất thường tiến triển tại phía dưới của mắt cũng như làm cho tổn thương điểm vàng. Tin tốt là AMD thể ướt Trên thực tế đã từng có một số phương pháp trị hữu hiệu.
3. Dấu hiệu của trạng thái thoái hóa điểm vàng
các biểu hiện của AMD phụ thuộc vào giai đoạn. AMD thể khô tiếp diễn theo 3 giai đoạn: kịp thời, trung gian và muộn. AMD là 1 căn bệnh tiến triển – tức là các dấu hiệu thường hay trở thành tồi tệ hơn theo thời gian.
AMD thể khô sớmkhông gây bất kỳ dấu hiệu không ít nào.
Trong AMD thể khô trung gian, những bạn nam vẫn không dấu hiệu dấu hiệu. Các bạn nam khác biệt có nguy cơ có cảm giác các triệu chứng nhẹ Trên đây mắt như trắng mờ nhẹ tại địa điểm trung tâm tầm nhìn của họ hoặc không dễ trông rõ trong điều kiện ánh sáng kém vào buổi đêm.
Trong AMD muộn (loại ướt hay khô), nhiều người từng báo cáo rằng khi trông các đường thẳng, chúng bắt ban đầu trở thành gợn sóng hay cong. Bạn cũng có khả năng nhận thấy 1 chỗ mờ tịt gần khu vực trung tâm tầm khoảng trông của Hai bạn. Khi tiến triển theo khoảng thời gian, vùng trắng mờ này có nguy cơ lan rộng hơn hoặc Bạn có thể thấy một số điểm trống. Màu sắc cũng liệu có vẻ kém tươi sáng hơn trước cũng như Các bạn có nguy cơ thấy khó khăn hơn khi quan sát trong điều kiện ánh sáng yếu.
cần phải đi khám nam khoa Nếu như Hai bạn thì có các dấu hiệu của thoái hóa điểm vàng
cần phải đi khám Nếu mà Hai bạn có các dấu hiệu của thoái hóa điểm vàng
các đường thẳng trông gợn sóng là một dấu hiệu cảnh báo AMD muộn. Nếu như Hai bạn nhận thấy triệu chứng này, hãy đến thấy bác sĩ chuyên khoa về mắt ngay tức thì để được cho biết và chữa trị sớm.
được coi thêm: Tổng hợp 15 món ăn tốt phỏng đoán mắt giúp mắt sáng khỏe
4. Thoái hóa điểm vàng thì có chữa được không?
Hiện tại, không có biện pháp nào để điều trị AMD kiểu khô. Nhưng mà, những người bị cận thị hay biến mất thị lực nghiêm trọng có thể được chi trả lợi từ vấn đề phối hợp các chất bổ sung dinh dưỡng. 1 Khảo sát lớn (AREDS và nghiên cứu AREDS 2 sau này) cho rằng có nguy cơ làm cho trễ quá trình AMD thể khô của họ với phương pháp cho thêm các vitamin cũng như khoáng chất này hàng ngày:
Vitamin C (500 mg)
Vitamin E (400 IU)
Lutein (10 mg)
Zeaxanthin (2 mg)
Kẽm (80 mg)
Đồng (2 mg)
chuyên gia nhãn khoa của Hai bạn có khả năng cho biết Hai bạn biết liệu vitamin cùng với khoáng chất có được khuyến nghị cho căn bệnh AMD thể khô của Các bạn hay không, bởi không phải mọi các loại đều có lợi từ các chất cho thêm AREDS. Nam giới hút thuốc tránh lấy beta carotene bởi nó gây tăng nguy cơ ung thư phổi.
một số kiểu đồ ăn tốt cho biết mắt: Rau lá xanh đậm, hoa quả cũng như rau màu vàng, cá, cũng như một chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu chất dưỡng chất đã từng được chỉ ra rằng là thì có lợi chẩn đoán những bạn nam mắc AMD.
AMD ướt có thể được chữa lành Nếu mà Bạn tuân thủ điều trị: Để giúp điều trị AMD thể ướt, liệu có một số loại thuốc được gọi là thuốc kháng VEGF. Trị bằng Anti-VEGF giúp cho giảm số lượng một số mao mạch không bình thường trong võng mạc của Các bạn. Nó cũng khiến trễ bất cứ quá trình rò rỉ nào từ một số tĩnh mạch. Thuốc này được đưa đến mắt của Hai bạn thông qua một cây kim cực kỳ mảnh.
tiểu phẫu laser cũng có khả năng được sử dụng để trị các kiểu AMD thể ướt. Bác sĩ tiểu phẫu mắt của Các bạn chiếu 1 chùm ánh sáng laser vào các tĩnh mạch không bình thường. Điều đó giảm thiểu lượng tàu và khiến trễ việc rò rỉ của chúng.
5. Đối tượng không khó bị thoái hóa điểm vàng
nguy cơ bị bệnh thoái hóa điểm vàng cao hơn với những bạn nam thuộc trạng thái sau:
Tuổi tác: khả năng mắc AMD tăng sau 55 tuổi.
Dân tộc: người da trắng có khả năng bị AMD tốn kém hơn so đối với những dân tộc khác biệt.
Tiền sử gia đình: khoảng 20% các người mắc AMD thì có họ hàng gặp hiện tượng này.
Hút thuốc lá: những bạn nam đang hút thuốc có thể có thể mắc bệnh AMD cao gấp 4 lần so với các nam giới chưa bao giờ hút thuốc.
Béo phì: Thừa cân hoặc béo phì, kèm theo các nhân tố mối quan hệ – ví dụ như huyết áp cao cùng với mức cholesterol cao – làm tăng thêm nguy cơ nhiễm bệnh thoái hóa điểm vàng.
một số nhân tố khác biệt có khả năng bao gồm:
Chất béo trong chế tình trạng ăn: một số nghiên cứu chỉ ra rằng những người tiêu thụ không ít chất béo bão hòa có không ít khả năng bị AMD hơn.
sờ đối với ánh sáng: các tìm hiểu chứng minh ánh sáng trông thấy năng số lượng cao cũng như tia cực tím (UV), gồm có cả chạm với ánh nắng mặt trời, có thể là một yếu tố khả năng gây ra thoái hóa điểm vàng. Khảo sát được công bố Trên tạp chí JAMA Ophthalmology năm 2001 chẩn đoán rằng không có mối liên quan. Tuy vậy, phần lớn các bác sĩ nhãn khoa đều khuyên rằng Bạn cần phải dùng kính râm bảo vệ khỏi tia UV.
được xem thêm: tình trạng mắt mờ nguyên nhân vì đâu và phương pháp ngăn ngừa
6. Cách phòng tránh thoái hóa điểm vàng ngay tại nhà
thống kê từng Chia sẻ rằng một số chất cho thêm có khả năng giúp cho trì hoãn quá trình phát triển của AMD.
Vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa: những thống kê đã từng chứng minh một số đối tượng dưới đây có nguy cơ liệu có hữu hiệu Nếu sử dụng Trong thời gian trung gian hay giai đoạn muộn:
vitaminC (500 mg)
vitamin E (400 IU)
oxit kẽm (80 mg)
oxit đồng(oxit cupric 2 mg)
lutein (10 mg)
zeaxanthin (2 mg)
một số chất này được gọi là chất cho thêm của tìm hiểu bệnh Mắt sự liên quan tới Tuổi (AREDS cùng với AREDS2), có khả năng được mua mà không cần phải kê đơn, tuy vậy bệnh nhân cần phải thảo luận đối với bác sĩ chuyên khoa trước cũng như giữ gìn họ mua đúng dạng.
Vitamin không cần phải là phương pháp chữa căn bệnh AMD, nhưng chúng có thể giúp khiến cho chậm quá trình phát triển của căn bệnh.
Axit béo omega-3: 1 phân tích tổng hợp được công bố vào năm 2008 đã kết hợp chế độ dinh dưỡng rất nhiều axit béo omega-3 , được xác định thấy trong hạt lanh cũng như dầu cá, đối với thời kỳ sớm hơn của AMD. Tuy vậy, một số nhà khảo sát cho biết bằng chứng thiếu mạnh để giúp sức vấn đề sử dụng đồ ăn bổ sung chứa đối tượng omega-3 để phòng tránh bệnh. 1 Đánh giá khác, được xuất bản vào năm 2015, kết luận rằng không có sự liên quan giữa Omega 3 và độ thoái hóa điểm vàng.
liệu pháp tế bào gốc: những tìm hiểu đã từng Chia sẻ rằng 24 giờ nào đó một số tế bào gốc của con bạn nam có thể đồng ý võng mạc tự hồi phục. Vào tháng 3 năm 2018, BMJ đã từng báo cáo rằng hai nam giới mắc AMD ướt cực kỳ trầm trọng đã từng khôi phục thị lực của họ dưới kĩ thuật tế bào gốc.
Kính viễn vọng thu nhỏ có thể cấy ghép (IMT): một tìm hiểu không giống cho thấy kính viễn vọng thu nhỏ có nguy cơ cấy ghép (IMT) có khả năng tăng cường khoảng quan sát của những bạn nam mắc AMD thời kỳ muộn. Các Điểm tốt gồm phục hồi một phần thị lực và gia tăng khả năng hoạt động độc lập. Tuy vậy, tầm quan sát sẽ mắc giảm cùng với bạn nam đó sẽ không thể lái xe ô tô. taiday taiday taiday taiday taiday, taiday, taiday, taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday taiday tại đây taiday taiday taiday
7. Cách chẩn đoán
trong lúc khám mắt, bác sĩ nhãn khoa của Các bạn có nguy cơ đòi hỏi Bạn quan sát vào lưới Amsler. Lưới này giúp Các bạn có cảm giác bất cứ điểm trắng mờ, méo hay trống nào trong khoảng trông của Bạn. Chuyên gia nhãn khoa cũng đều trông vào bên trong mắt của Bạn thông qua một thấu kính đặc biệt. Bạn nam đó có khả năng quan sát thấy Nếu mà thì có một số thay đổi trong võng mạc và điểm vàng.
chuyên gia nhãn khoa sẽ nhỏ thuốc nhỏ mắt gây giãn đồng tử vào mắt Các bạn để mở rộng đồng tử . Việc này chấp thuận chuyên gia quan sát qua 1 thấu kính tuyệt đối vào phía trong mắt của Hai bạn. Chụp cắt lớp kết hợp quang học (OCT) là 1 cách khác biệt để xem xét kỹ võng mạc. Một máy quét võng mạc và chia sẻ hình ảnh rất chi đào thải của võng mạc cũng như điểm vàng.
Chụp cắt lớp phối hợp quang học (OCT) là một phương pháp hữu hiệu để phỏng đoán AMD
Chụp cắt lớp kết hợp quang học (OCT) là 1 cách hiệu quả để cho AMD
bác sĩ có nguy cơ chụp mạch huỳnh quang để xem xét cấp độ Hiện giờ trong võng mạc của Hai bạn. Thuốc nhuộm fluorescein liệu có màu vàng được tiêm vào tĩnh mạch, thường hay là ở cánh tay của Bạn. Thuốc nhuộm đi qua những tĩnh mạch của Các bạn. Sau đó, 1 máy ảnh tuyệt đối chụp ảnh võng mạc khi thuốc nhuộm di chuyển khắp những tĩnh mạch của nó. Điều này cho thấy quá trình hiện diện của các mạch máu mới không bình thường đang phát triển dưới võng mạc.
coi thêm: TOP 10 Thuốc bổ mắt giúp cho mắt sáng giảm sút cận thị thì tốt hơn hết
8. Giải pháp chữa trị thoái hóa điểm vàng
một số bạn nam có nhân tố khả năng thoái hóa điểm vàng cần làm kiểm tra mắt thường xuyên để nhận biết thoái hóa điểm vàng trước khi hiện tượng trở thành nặng nề hơn. Điều trị chưa thể phục hồi thị lực tuy vậy có thể khiến trễ tiến triển của căn bệnh.
8.1. AMD khô
AMD thể khô thường hay không gây ra biến mất thị lực đầy đủ, cũng như thông thường thị lực ngoại vi sẽ vẫn còn.
vấn đề quan trọng là cần phải thích nghi đối với căn bệnh, tăng cường thói quen sinh hoạt cùng với định vị kiếm một số cách để tối ưu hóa thị lực còn lại.
một số biện pháp có khả năng bao gồm:
dùng một ống kính lúp
đọc sách in khổ không nhỏ
dùng đèn đọc chuyên sâu
8.2. AMD ướt
một số cách điều trị có thể chặn đứng quá trình tiến triển của AMD thể ướt, hoặc AMD tân mạch, điều cần thiết là phải điều trị ngay lập tức để liệu có hữu hiệu do 1 khi thị lực mắc không còn rất khó khăn tìm lại.
8.2.1. Thuốc chống VEGF
Thuốc chống nhân tố tăng trưởng nội mô tĩnh mạch (VEGF) là chứa một hóa chất hỗ trợ trở thành những tĩnh mạch mới trong mắt của những bạn nam bị AMD thể ướt. Thuốc chống VEGF giúp kìm chế hóa chất này để nó chưa thể tạo ra bất kỳ tĩnh mạch nào nữa. Những kiểu thuốc điển hình Vừa rồi thị trường bao gồm ranibizumab (Lucentis) và bevacizumab (Avastin).
Thuốc chống nhân tố tăng trưởng nội mô mao mạch (VEGF)
Thuốc chống yếu tố tăng trưởng nội mô mao mạch (VEGF)
trước tiên bác sĩ chuyên khoa sẽ sử dụng thuốc tê tại mắt, Rồi sẽ tiêm thuốc vào mắt với một cây kim cực kỳ nhỏ. Vấn đề điều trị cần phải lặp lại vài ba tuần 1 lần. Trong 1 số trường hợp, chữa trị bằng thuốc kháng VEGF đã hồi phục lại một phần thị lực, tuy nhiên Việc này tùy vào từng cá nhân và một số triệu chứng mà họ liệu có.
chữa bằng Anti-VEGF thường không gây bất kỳ tác dụng không mong đợi nào, song trong một tỷ lệ có nguy cơ tiếp diễn đau đớn, sưng, đỏ và mờ mắt sau khi tiêm.
Trong 1 số trường hợp vô cùng hiếm, vấn đề chữa có nguy cơ gây nên các biến chứng, chẳng hạn như thương tổn võng mạc, tổn thương thủy tinh thể của mắt và nhiễm trùng.
8.2.2. Phương pháp quang động
Verteporfin, 1 dạng thuốc huỳnh quang, được tiêm vào cánh tay của người bệnh. Verteporfin có khả năng gắn vào các protein trong mao mạch. Nó giúp cho chúng ta nhận ra các tĩnh mạch thất thường trong điểm vàng của mắt.
đầu tiên, tia laser được chiếu qua mắt Trong thời gian tầm khoảng 1 phút. Khi được kích hoạt vì tia laser, các mạch máu không bình thường trong điểm vàng sẽ bị phá hủy. Điều này tiếp diễn mà không dẫn tới bất kỳ thương tổn nào đối với một số mô cận kề mắt. Nếu những mạch có thể bị phá vỡ, máu hoặc chất lỏng không thể bài tiết ra phía ngoài cũng như gây thương tổn điểm vàng thêm nữa.
các bệnh nhân nên chữa trị bằng kĩ thuật quang động vài tháng một lần. Biện pháp chữa trị này thì có được lấy Vừa rồi người bị bệnh hay không tùy thuộc vào vị trí của những mao mạch đích cũng như giai đoạn chi phối của chúng tới điểm vàng.
cách chữa này ít được lấy hơn so đối với tiêm kháng VEGF.
8.2.3. Kỹ thuật laser
đôi lúc, chuyên gia nhãn khoa sẽ lấy tia laser để điều trị một số tĩnh mạch bất thường trong võng mạc. Biện pháp này cũng không nên sử dụng liên tiếp như những phương pháp không giống song có khả năng khoa học trong 1 tỷ lệ.
Lời kết
Thoái hóa điểm vàng là một độ thường thấy và nguy hại nguy hiểm tới thị lực của rất nhiều người, gây giảm sút nặng chất lượng cuộc sống người bị bệnh. Bởi vậy, từng người chúng ta nên biết rõ các câu hỏi cơ bản của bệnh thoái hóa điểm vàng để biết phương pháp ngăn ngừa cũng như xử lý kịp thời khi liệu có dấu hiệu nhận biết.
https://sonongnghiep.yenbai.gov.vn/Uploads/ajaxUpload//ef1a1a38-d296-4f58-884e-262f6111f9ecsui-mao-ga-co-lay-khong-14thang3.pdf
https://hoilhpn.yenbai.gov.vn/Uploads/ajaxUpload//f2eb7377-6363-4628-b32d-8aba7b52c6adtim-hieu-benh-tri-noi-14thang3.pdf
https://xuctiendautu.haugiang.gov.vn/Lists/HoiDap/Attachments/46/FileCauHoi_tim-hieu-benh-tri-noi-14thang314032023161500.pdf
https://www.ices.dk/icessurveys/lists/2018_tools_for_ebm/dispform.aspx?id=9279 https://info.undp.org/docs/dao/unsp2015/lists/postsurvey/item/displayifs.aspx?id=21629 https://myctb.org/wst/kck-yvp2/Lists/Join%20the%20Network/DispForm.aspx?ID=20588 https://trungtamytethanhkhe.com/question/benh-tri-sau-sinh-nguyen-nhan-do-dau-va-cach-chua-tri-benh-hieu-qua/ https://www.cjtulcea.ro/sites/cjtulcea/ServiciiElectronice/Lists/Intrari/DispForm.aspx?ID=2716 https://servicedesksurvey.cancercare.on.ca/Lists/TicketClosureSurvey/DispForm.aspx?ID=5516 http://extension.unimagdalena.edu.co/extension/Lists/Contactenos/DispForm.aspx?ID=2725 https://computer.ju.edu.jo/Lists/Alumni%20Feedback%20Survey/DispForm.aspx?ID=38446 https://just.edu.jo/Centers/cic/Lists/feedback/DispForm.aspx?ID=4736 http://www.hmtu.edu.vn/Desktop.aspx/Chi-tiet-Forum/KDD/U_nang_buong_trung_trai/ https://www.gov.bn/Lists/eDarussalam%20Survey/DispForm.aspx?ID=85606 https://partners.skanska.com/usa/teams/DocuPro/Lists/Prequal%20Inquiry/DispForm.aspx?ID=10104 https://www.ine.gov.py/ckfinder/userfiles/files/healthcare/rong-kinh-hungyen.pdf https://easup.daklak.gov.vn/documents/3317863/0/sui-mao-ga-co-lay-khong-14thang3.pdf https://virtualteacher.kpese.gov.pk/vtwkaf/uploads/2023/03/benh-sui-mao-ga-co-lay-khong-14thang3.pdf
http://kbnn.quangnam.gov.vn/QTIUpload/HoiDap/CauHoi/2023/3/benh-sui-mao-ga-co-lay-khong-14thang3.pdf https://dmec.moh.gov.vn/documents/10182/41691887/upload_00039259_1678864355147.pdf https://pbgdplthainguyen.gov.vn/qa/detail/bsui-mao-ga-co-lay-khong-698/ http://dulichhaiphong.gov.vn/upload/2005660/fck/duong/pha-thai-bang-thuoc-14thang3.pdf http://huyendakha.kontum.gov.vn/upload/104863/fck/duong/pha-thai-ngoai-khoa-14thang3.pdf http://duongha.gialam.hanoi.gov.vn:8080/documents/405089/0/pha-thai-bang-thuoc-14thang3.pdf http://thanhpho.tuyenquang.gov.vn/upload/102839/fck/duong/pha-thai-ngoai-khoa-14thang3.pdf http://tuyengiao.hagiang.gov.vn/upload/64711/fck/duong/pha-thai-bang-thuoc-14thang3.pdf http://snnptnt.kontum.gov.vn/upload/104207/fck/duong/pha-thai-ngoai-khoa-14thang3.pdf https://www.quangninh.gov.vn/bannganh/BanDanVan/Trang/chi-tiet-gop-y.aspx?q=271 http://thanhdoan.donghoi.gov.vn/3cms/upload/tddh/File/yeu-sinh-ly-la-nhu-the-nao-14thang3.pdf http://thanhdoan.donghoi.gov.vn/3cms/upload/tddh/File/yeu-sinh-ly-la-nhu-the-nao-14thang3.pdf http://suoireo.sonla.gov.vn/upload//files/yeu-sinh-ly-la-nhu-the-nao-14thang3.pdf http://hoichuthapdoquangbinh.gov.vn/3cms/upload/hoichuthapdo/File/yeu-sinh-ly-la-nhu-the-nao-14thang3.pdf http://www.thongkecantho.gov.vn/uploads/files/yeu-sinh-ly-la-nhu-the-nao-14thang3.pdf https://dvc.bacninh.gov.vn/documents/20182/39889788/upload_00030888_1678760295359.pdf
https://declaration.gov.ge/ckfinder/userfiles/files/tim-hieu-benh-tri-noi-14thang3.pdf http://thongkekontum.gov.vn/upload/files/tim-hieu-benh-tri-noi-14thang3.pdf
https://dms.gov.vn/documents/20182/0/04170314032023_tim-hieu-benh-tri-noi-14thang3.pdf